Sepsis kan enorme impact hebben

Het is op 13 september Wereld Sepsis Dag. Op deze dag vragen wij ook bij Pfizer om extra aandacht en bewustzijn voor sepsis. In Nederland worden er elk jaar ongeveer 13.000 mensen op de Intensive care (IC) opgenomen met sepsis. Daarmee is sepsis een van de belangrijkste oorzaken van een IC-opname.

Sepsis kan ontstaan wanneer bacteriën, virussen, parasieten, gisten of schimmels in de bloedbaan terechtkomen en zich zo door het lichaam verspreiden. Maar ook kunnen de toxinen, de giftige stoffen die zij produceren, de boosdoener zijn.

Vanwege de verspreiding via de bloedbaan wordt sepsis ook vaak een bloedvergiftiging genoemd. Maar die term is medisch gezien eigenlijk niet helemaal juist.
 

Sepsis kan overgaan in een septische shock

Onder normale omstandigheden kan je immuunsysteem de ziektekiemen die infecties veroorzaken goed bestrijden. Maar soms blijven de ontstekingsstoffen in je bloed circuleren en wordt de ontstekingsreactie in je lichaam steeds verder opgestookt.

Sepsis kan zelfs uiteindelijk overgaan in een septische shock en dan ontstaat er een levensbedreigende situatie. Dan word je voor behandeling opgenomen op de intensive care. Bij een patiënt met een septische shock daalt de bloeddruk waardoor er nog te weinig bloed met zuurstof naar de weefsels en organen stroomt. De organen en weefsels kunnen beschadigd raken en zelfs uitvallen.

Je kunt in dat geval bijvoorbeeld ernstige longproblemen krijgen. Of je nieren kunnen ophouden met werken. Ook kan de bloedstolling verstoord raken waardoor bloedingen en bloedstolsels kunnen ontstaan in de hele kleine bloedvaten. Je kunt verder verward en suf raken. En je kan geel gaan zien doordat je lever minder goed gaat werken. Verder kun je door een verstoorde suikerstofwisseling een hoge bloedsuikerspiegel krijgen. Bovendien kan de hevige ontstekingsreactie je afweersysteem uitputten. Daardoor loop je na sepsis een grotere kans op een nieuwe infectie.

Sepsis kan zich enorm snel ontwikkelen en patiënten binnen een aantal uren ernstig ziek maken. Daarom is het belangrijk om het ziektebeeld zo snel mogelijk te herkennen en te behandelen.

Dat herkennen is niet altijd even eenvoudig. De symptomen van sepsis zijn makkelijk te verwarren met die van ernstige griep.
 

Bij welke symptomen is het verstandig om de dokter te bellen?

• Wanneer je vermoedt dat jij, je kind of een naaste een infectie heeft en moeite heeft met plassen (blaasontsteking), met ademhalen (longontsteking) of bijvoorbeeld hoofdpijn heeft (hersenvliesontsteking).  
• Met daarbij koorts en rillingen of juist een temperatuur lager dan 36°C.  
• Er sprake is van een grieperig gevoel en pijn of spierpijn in het hele lichaam.
• De patiënt in kwestie zich misselijk voelt en/of diarree heeft.  

Daarnaast zijn er klachten die kunnen wijzen op ernstige sepsis zoals:

• een moeizame en versnelde ademhaling; 
• sufheid, verwardheid of onrust (soms is iemand heel angstig) ; 
• versnelde hartslag en soms duizeligheid; 
• een koude, klamme, verkleurde, vlekkerige of bleke huid en blauwe lippen.  

Bel ook met de dokter als je een rode streep op een arm of been ziet, die steeds langer wordt. Ook dat kan op sepsis wijzen.

Het is heel belangrijk om sepsis zo snel mogelijk vast te stellen en te behandelen. Helaas is en blijft sepsis verraderlijk en is het afwachten hoe het lichaam op een behandeling reageert en hoe agressief de ziekteverwekker die in het lichaam ronddoolt uiteindelijk is. En of er andere lichamelijke problemen zijn die een rol spelen.

Uiteindelijk herstellen de meeste mensen van sepsis. Je kunt echter nog langere tijd last hebben van ernstige chronische klachten die je door de sepsis oploopt. Deze kunnen zowel lichamelijk, geestelijk als verstandelijk van aard zijn.

Hoe ernstig deze klachten zijn en hoe lang ze aanhouden verschilt per persoon. Klachten die vaak voorkomen zijn:

• spierzwakte, zenuw- en of gewrichtspijn; 
• verminderde eetlust; 
• een slechte weerstand; 
• verminderde nierfunctie, kortademigheid; 
• verhoogd risico op hart- en vaatziekten; 
• concentratie- en geheugenproblemen; 
• angst en stress. 

Al deze problemen kunnen een enorme impact hebben op je dagelijkse leven en op dat van je omgeving. Het kan lastig zijn om weer te gaan werken of andere (sociale) activiteiten te ondernemen.

Het is belangrijk om daar met je arts of verpleegkundig specialist over te praten. Deze kan je wijzen op nazorgmogelijkheden, zoals fysiotherapie of mentale ondersteuning. Ook kun je lotgenoten ontmoeten tijdens de IC Connect Café’s die in verschillende ziekenhuizen worden gehouden. Daarnaast heb je wellicht baat bij de websites www.sepisnet.nl en https://www.sepsis-en-daarna.nl/ en de gelijknamige Facebookpagina.