Onze geschiedenis

Medio jaren veertig van de negentiende eeuw emigreerden de neven Charles Pfizer en Charles Erhart van het Duitse Ludwigsburg naar Amerika. Als leden van welgestelde families zagen de avontuurlijke en ondernemende neven Amerika als het land van de onbeperkte mogelijkheden.

In Duitsland was Charles Pfizer leerling bij een apotheker. Hij leerde zo alles over scheikunde. Erhart was banketbakker, een vak dat hij leerde van zijn oom Carl Frederick Pfizer. In Amerika bundelden de neven hun vaardigheden en in 1849 richtten ze in Brooklyn, New York, een chemisch bedrijf op, Charles Pfizer & Company. De neven zagen mogelijkheden in het ontwikkelen van speciale medicijnen die in Amerika nog niet geproduceerd werden. Daarmee hadden ze meteen een concurrerende voorsprong op de dure import.

De eerste doorbraak van het duo was de aanpassing van santonin, een middel tegen parasitaire wormen. Dit medicijn was weliswaar effectief, maar vreselijk bitter. Ze maakten het smakelijker door het te mixen met amandeltoffee in de vorm van een soort snoepje. Het product was meteen een groot succes. Binnen tien jaar produceerde Pfizer meer dan een dozijn andere chemische en medische preparaten, inclusief borax, kamfer en jodium.

Charles Pfizer en Charles Erhart waren ondernemers met het lef om risico's te nemen. Ze waren de grondleggers van een nieuwe industrie in een nieuw land. Industrialisatie, logistieke systemen, technologie en medische vooruitgang openden een wereld vol mogelijkheden. Pfizer en Erhart maakten daar volop gebruik van.

Pfizer groeide sterk gedurende de tweede helft van de negentiende eeuw.
Decennia lang was citroenzuur het populairste product van Pfizer. Het werd oorspronkelijk gemaakt van het sap van citroenen, limoenen en zure sinaasappelen en werd vooral gebruikt voor medische doeleinden en in maaltijden, frisdranken, schoonmaakmiddelen en industriële processen. Tot 1880 werden de meeste ingrediënten voor citroenzuur geïmporteerd uit Italië, maar de politieke instabiliteit en het onvoorspelbare weer leidden tot extreem hoge prijzen en een onbetrouwbare levering. Toen in 1914 de Eerste Wereldoorlog uitbrak, kwam er helemaal een einde aan de import vanuit Italië. Pfizer moest op zoek naar andere leveranciers.

Een nieuw tijdperk brak aan toen Dr. James Currie in 1917 in dienst kwam bij Pfizer. Hij had als voedseltechnoloog voor de Amerikaanse regering gewerkt en hij had onderzoek gedaan naar het gisten van kaas. Hij had ontdekt dat gisting het bijproduct citroenzuur opleverde. Andere wetenschappers was dit al tientallen jaren eerder opgevallen, maar ze stonden niet stil bij de mogelijkheden. Currie voerde gistexperimenten uit met suiker en beschimmeld brood. Het lukte om daarmee kleine hoeveelheden ruw citroenzuur te produceren. Maar het produceren van grote hoeveelheden was weer een heel ander verhaal. Hij kwam naar Pfizer om dit te realiseren. 

Vanaf 1929 hoefde Pfizer geen enkele citrusvrucht meer te importeren. Kane ontwikkelde vervolgens een gistmethode met melasse (een soort stroop) in plaats van suiker. Op dat moment kende nog niemand de gevolgen, maar dit proces bleek uiteindelijk de sleutel te zijn tot grootschalige productie van penicilline.
 

Meer dan drie miljoen jaar lang heeft de mens een strijd geleverd met bacteriën en bacillen. En de bacteriën wonnen het altijd. Pestepidemieën, tyfus, griep en andere infectieziekten zaaiden dood en verderf. In 1928 ontdekte Alexander Fleming penicilline en bracht daarmee eindelijk een hoopgevend middel in de strijd tegen infectieziekten. Maar penicilline kon nog niet in zulke grote hoeveelheden geproduceerd worden om aan de vraag te voldoen. Totdat Pfizer de massaproductie introduceerde, precies op tijd om tijdens de Tweede Wereldoorlog de levens van vele soldaten te redden.

Pfizer begon met gistingsexperimenten en nam enorme risico's door drie jaar lang alle energie te steken in het produceren van penicilline. De eerste resultaten waren echter ontmoedigend. In de herfst van 1942 stelt Pfizer-wetenschapper Jasper Kane een radicaal andere werkwijze voor. Hij kwam met het idee om penicilline op dezelfde manier te produceren als citroenzuur, namelijk via gisting in dieptetanks. Dit was ontzettend riskant omdat Pfizer hiervoor de productie van citroenzuur en andere goedlopende producten moest beperken en zich moest concentreren op de productie van penicilline. Het zou ook een gevaar kunnen opleveren voor de bestaande gistingsfaciliteiten, die verontreinigd zouden kunnen worden door de zich zeer snel verspreidende penicillinekiemen.

Het hoger management nam het besluit de sprong te wagen. Ze besloten miljoenen dollars in het project te investeren, met de bezittingen van henzelf en de aandeelhouders van Pfizer als onderpand. Met het geld kochten ze materialen en faciliteiten voor de gisting in dieptetanks. Pfizer kocht een nabijgelegen bedrijfspand en het personeel werkte dag in dag uit om het bedrijf om te bouwen en het ingewikkelde productieproces te perfectioneren. Binnen vier maanden was het karwei geklaard en al snel produceerde Pfizer meer dan vijf keer de hoeveelheid penicilline die aanvankelijk was verwacht.
 

In de eerste honderd jaar van haar bestaan verkocht Pfizer haar producten door aan andere bedrijven. Die verpakten de producten onder hun eigen merknaam. Toen Pfizer eind jaren 1940 een nieuw antibioticum ontdekte wist het bedrijf dat de tijd rijp was om door te breken onder haar eigen naam.

De wetenschappers van het bedrijf erkenden dat penicilline nog maar het begin was van een tijdperk met medische doorbraken waarin Pfizer een grote rol kon spelen. En dus begonnen ze met een intensieve zoektocht naar nieuwe organismen ter bestrijding van ziektes. Nieuwe theorieën suggereerden dat bacteriebestrijdende organismen gevonden konden worden in aarde. 

En dus startte de onderneming een wereldwijde inzameling van aarde en ontwikkelde een testprogramma. Pfizer vroeg en ontving 135.000 monsters aarde en voerde meer dan 20 miljoen tests uit. Een van de onderzoekers verklaarde: "We hebben monsters uit de bodem van mijnen, we hebben zand van de bodem van de oceaan. We hebben woestijnzand, zand dat bovenop en onderaan bergen heeft gelegen en alles wat er tussenin zit."

Uiteindelijk loonde het onderzoek. Pfizer ontdekte een substantie die effectief werkte tegen een breed scala van dodelijke bacteriën. Het werd het allereerste product dat exclusief was ontdekt en ontwikkeld door wetenschappers van Pfizer. Het middel kreeg de naam Terramycin® , omdat het uit de aarde (=terra in het Latijn) kwam.

In 1950 begon Pfizer wereldwijd kantoren en dochterondernemingen te openen. Met een zich constant ontwikkelende portfolio van innovatieve producten, werd Pfizer snel een internationaal krachtige onderneming. Het succes hing samen met dezelfde kwaliteiten waarop Pfizer ook vandaag de dag nog drijft, zakelijke scherpzinnigheid en concurrentiekracht gekoppeld aan de gedrevenheid om levensreddende producten te ontwikkelen voor iedereen ter wereld.

Hoewel Pfizer aanvankelijk een bescheiden bedrag investeerde in de divisie Internationaal, was die al snel winstgevend genoeg om de eigen productie-uitbreiding te financieren. Daarmee hielp de divisie te voldoen aan de groeiende vraag naar Pfizer producten. Dit was vooral te danken aan het feit dat Pfizer nu in vrijwel overal ter wereld vertegenwoordigd was. In 1957 kwam Pfizer International boven het omzetdoel van 60 miljoen dollar uit. Daarmee gaf Pfizer de Amerikaanse concurrenten het nakijken.

Pfizer is nog steeds succesvol op de internationale markt. In 2016 was de wereldwijde omzet van Pfizer 52,8 miljard dollar. De producten van Pfizer zijn in meer dan 175 landen verkrijgbaar. Het besluit van Pfizer om internationaal te gaan is dus een groot succes geworden.

De tweede helft van de twintigste eeuw is een tijdperk van ongekende vooruitgang in medische ontdekkingen.

In de jaren zestig en zeventig bleef Pfizer nieuwe medicijnen ontwikkelen en op de markt brengen. Nieuwe antibiotica werden gevolgd door medicijnen tegen jicht, suikerziekte, depressie, hartziekte, schimmelinfecties en andere ziekten. Marketing en sales bouwden een reputatie op in creativiteit en vernieuwing.

Deze successen zijn niet alleen te danken aan zware financiële investeringen, maar ook aan creatieve onderzoeksmethoden. Voorbeeld daarvan is de overstap van het gistingsonderzoek naar onderzoek van synthetische organische stoffen voor de ontwikkeling van nieuwe medicijnen. Ook zorgde de samenstelling van interdisciplinaire teams voor kruisbestuiving van ideeën. Dat maakte onderzoek veel productiever.

In de jaren negentig is Pfizer, inmiddels onder leiding van voorzitter William C. Steere jr., een van de meest gerespecteerde bedrijven als het gaat om het concentreren op datgene waar Pfizer het beste in is: het ontdekken, ontwikkelen en op de markt brengen van innovatieve geneesmiddelen die mens en dier een langer en gezonder leven bieden. Door op strategische momenten afstand te nemen of juist te investeren is Pfizer sterker dan ooit begonnen aan de 21ste eeuw, klaar om medische grenzen nog verder te verleggen.

Als internationaal concern met een sterk wereldwijd imago is Pfizer vandaag de dag een populaire partner voor een groeiend aantal ondernemingen. Pfizer heeft sterke allianties gevormd en heeft andere overeenkomsten gesloten om haar marktleiderpositie nog verder te versterken. Via deze allianties levert de alom bekende marketingdivisie van Pfizer een bijdrage aan de marketing van innovatieve producten die ontwikkeld zijn door andere farmaceutische bedrijven. Pfizer heeft ook nieuwe partners op het gebied van onderzoek, waarmee we het proces van onderzoek en ontwikkeling versterken.

In 2000 fuseren Pfizer en Warner- Lambert tot een nieuw Pfizer. Daarmee is de grootste en snelst groeiende farmaceutische onderneming van de wereld een feit.

Door de overname van Pharmacia door Pfizer in 2003 ontstaat een farmaceutisch bedrijf dat twee van de snelstgroeiende en meest innovatieve farmaceutische bedrijven combineert.

Op 26 januari 2009 kondigt Pfizer Inc aan dat Wyeth en Pfizer voortaan samen zullen gaan. Per 1 juni 2010 is ook de Nederlandse integratie een feit.

Op 13 augustus 2012 kondigt Pfizer aan dat haar dochtermaatschappij Zoetis Inc. in de VS een registration statement (schriftelijk aanvraag voor beursnotering) heeft ingediend voor een voorgenomen beursintroductie (IPO). Met de IPO wordt een minderheidsbelang in Zoetis (internationaal diergezondheidsbedrijf) naar de beurs gebracht. In 2013 wordt Zoetis zelfstandig.

Pfizer en Hospira, een toonaangevende leverancier van injecteerbare geneesmiddelen/’sterile injectables’ en een vooraanstaand bedrijf op het gebied van biosimilars, gaan augustus 2015 wereldwijd als één bedrijf werken. Samen hebben we onze wereldwijde capaciteit om aan de behoeften van patiënten tegemoet te komen uitgebreid en zijn wij een leider geworden in diverse groeiende marktsegmenten.*

Door deze combinatie bieden wij patiënten nu toegang tot een van de breedste en meest diverse portfolio’s van moeilijk te maken, levensreddende injecteerbare geneesmiddelen in de branche. 

Bovendien zijn we een wereldwijd toonaangevend bedrijf op het gebied van biosimilars met een robuuste pijplijn, uitgebreide commerciële praktijkervaring en ‘best-in-class’ ontwikkelingsmogelijkheden. Door het aantal en de beschikbaarheid van de generiek injecteerbare geneesmiddelen en de biosimilars die wij bieden uit te breiden, versterken we onze betrokkenheid om wereldwijd de gezondheid en de kwaliteit van leven van patiënten, met behulp van onze - verspreid over belangrijke therapeutische gebieden - kwalitatief hoogwaardige geneesmiddelen, te verbeteren.

*In Nederland blijven beide bedrijven tot nadere aankondiging vooralsnog onafhankelijke en zelfstandige ondernemingen(oktober 2015).