Virale hersenvliesontsteking
Dit type hersenvliesontsteking is niet zo ernstig als zijn bacteriële tegenhanger. En zelden levensbedreigend. De klachten zijn mild (als die er al zijn). Bijvoorbeeld: hoofdpijn, koorts en darmklachten. Sommige mensen zullen licht slechter kunnen verdragen. Anderen zullen pijn in hun nek hebben – vooral als ze hun hoofd vooroverbuigen.
De zogeheten enterovirussen zijn vaak verantwoordelijk voor een virale hersenvliesontsteking. Verder is het herpesvirus regelmatig de oorzaak. Dit is hetzelfde virus dat ervoor zorgt dat in tijden van stress die vervelende koortslip weer opspeelt.
Het herpes-simplexvirus staat bekend om de koortslip, maar het kan ook een virale hersenvliesontsteking veroorzaken
Over een koortslip gesproken; wees voorzichtig in de buurt van baby’s en jonge kinderen als je weet dat je drager van het herpesvirus bent. Houd afstand en neem hygiëne in acht. Want, ook al is deze ziekte in de meeste gevallen niet ernstig, het voorkómen van een hersenvliesontsteking heeft altijd de voorkeur. En het vermijden van een hersenontsteking door een virus al helemaal.
Hersenontsteking? Dat is inderdaad iets anders dan een hersenvliesontsteking. Maar zeker het vermelden waard.
Als een virus, zoals herpes simplex, in de hersenen terechtkomt, kan daar een ontsteking ontstaan. Dat heet encefalitis en is levensbedreigend. Degenen die zo’n infectie overleven kunnen blijvende hersenschade oplopen.
Veel voorkomende klachten zijn – net als bij bacteriële hersenvliesontsteking – hoofdpijn, koorts, een stijve nek en lichtgevoeligheid. Maar ook: epileptische aanvallen en bewustzijnsveranderingen (bijvoorbeeld verwardheid).
Terug naar de virale hersenvliesontsteking. Is er een behandeling voor?
Nee, eigenlijk niet. Een uitzondering: als herpes simplex de boosdoener is, is een virusremmer een optie. De rest van de behandeling bestaat uit het bestrijden van klachten. Met andere woorden: een pil om de koorts omlaag te brengen en hoofdpijn te verminderen.
Kortom, van een virale hersenvliesontsteking word je niet zomaar ernstig ziek. Zonder geneesmiddelen herstel je meestal vanzelf binnen een paar dagen tot ruim een week.
In tegenstelling tot de bacteriële variant, veroorzaakt een virale hersenvliesontsteking zelden restverschijnselen. Alleen soms houdt iemand – die is genezen – er klachten aan over. Zoals: vermoeidheid en concentratieproblemen. Na een poosje kunnen deze klachten verminderen.
Bronnen
- Hersenstichting. (2023, 4 juli). Wat is een hersenvliesontsteking (meningitis)? - hersenaandoening - Hersenstichting. https://www.hersenstichting.nl/hersenaandoeningen/hersenvliesontsteking-meningitis/
- Beleid bij verdenking community-acquired bacteriële meningitis - richtlijn - richtlijnendatabase. (z.d.). https://richtlijnendatabase.nl/richtlijn/bacteriele_meningitis/beleid_bij_verdenking_community-acquired_bacterile_meningitis.html
- Bacteriële meningitis: niet altijd volgens het boekje. (2013, 4 april). Huisarts & Wetenschap. https://www.henw.org/artikelen/bacteriele-meningitis-niet-altijd-volgens-het-boekje
- News-Medical.net. (2023, 4 maart). Adults and children mostly have only one of the classical “triad” of meningitis symptoms, research shows. https://www.news-medical.net/news/20230303/Adults-and-children-mostly-have-only-one-of-the-classical-triad-of-meningitis-symptoms-research-shows.aspxv
- Meningitis (hersenvliesontsteking) - TNN. (2021, 1 februari). TNN. https://www.tnnonline.nl/conditions/meningitis-hersenvliesontsteking/
- World Health Organization: WHO & World Health Organization: WHO. (2023). Meningitis. www.who.int. https://www.who.int/news-room/fact-sheets/detail/meningitis
- Meningococcal Disease | CDC. (z.d.). https://www.cdc.gov/meningococcal/index.html
- Virale meningitis/encephalitis - het acute boekje. (2017, 4 juni). https://www.hetacuteboekje.nl/hoofdstuk/neurologie/virale_meningitis_encefalitis.html
- Viral meningitis | Meningitis Now. (2019, juli). Meningitis Now. https://www.meningitisnow.org/meningitis-explained/what-is-meningitis/types-and-causes/viral-meningitis/
- LCI-publieksinformatie van het RIVM. (2016, september). LCI richtlijnen. https://lci.rivm.nl/faq/hersenvliesontsteking-door-een-virus-virale-meningitis
- Hersenstichting. (2023, juli 4). Wat is een hersenontsteking (encefalitis)? - Hersenaandoening -Hersenstichting. https://www.hersenstichting.nl/hersenaandoeningen/hersenontsteking/
- Encephalitis. (2021, 8 augustus). Johns Hopkins Medicine. https://www.hopkinsmedicine.org/health/conditions-and-diseases/encephalitis#:~:text=Encephalitis%20is%20inflammation%20of%20the,light%2C%20mental%20confusion%20and%20seizures.
- Said, S. (2023, 8 augustus). Viral encephalitis. StatPearls - NCBI Bookshelf. https://www.ncbi.nlm.nih.gov/books/NBK470162/
Meer over hersenvliesontsteking
-
Bacteriële hersenvliesontsteking
Er zijn een hoop bacteriën die een hersenvliesontsteking kunnen veroorzaken. De pneumokokken en meningokokken doen dat het meest. Ook Haemophilus influenzae type b en groep-B-streptokokken zijn gebruikelijke ziekteverwekkers.
-
De meningokok: meestal onschuldig, toch berucht
De kans bestaat dat je meningokokken bij je draagt – zonder dat je er erg in hebt. Desondanks heeft de meningokok een beruchte reputatie. Waarom? De bacterie is verantwoordelijk voor ongeveer 15% van alle bacteriële hersenvliesontstekingen.
-
Hersenvliesontsteking wordt soms nekkramp genoemd (maar is eigenlijk heel iets anders)
Van de ene variant word je nauwelijks ziek. Daarvan herstel je binnen een paar dagen tot een week – zonder behandeling. In dat geval is de oorzaak een virus. Maar hersenvliesontsteking als gevolg van een bacterie is altijd een spoedgeval: dringende behandeling in het ziekenhuis is nodig.
