Hoe help je een vriendin met uitgezaaide borstkanker?

"Stel je eens voor… je vriendin heeft al een heleboel borstkankerbehandelingen achter de rug: chemotherapie, een borstamputatie, bestraling en misschien ook al een borstreconstructie. En dan krijgt ze te horen dat ze niet meer beter wordt omdat de kankercellen zich hebben verspreid naar haar botten, lever, hersenen, wervelkolom of longen.

Sommige mensen met borstkanker krijgen zo’n bericht pas na vele jaren te horen, wanneer ze voor een tweede keer borstkanker krijgen. Soms krijg je al meteen te horen dat je uitgezaaide borstkanker hebt. En soms krijg je het, zoals ik, te horen op het moment dat je verwacht dat je oncoloog je gaat vertellen dat je ‘schoon’ bent."

Steuntje in de rug geven

Maar toen… verspreidde het zich naar mijn lever. Nu leef ik zo goed als ik kan met een ‘chronische ziekte’. De statistieken laten zien dat de gemiddelde patiënt dit drie jaar overleeft. Maar ik ben vastberaden om de statistieken te ‘verslaan’ en hoop dat jouw vriendin of vriend dit ook lukt.

Hierbij geef ik je wat tips van manieren waarop vrienden en familie me sindsdien steunen. Ik hoop dat ze jou ook helpen om je vriendin een steuntje in de rug te geven.

Stel andere vragen

Vraag niet 'hoe gaat het?' of 'hoe voel je je?', maar stel eens de vraag ‘wat ben je allemaal aan het doen?’ Op die manier hoeft je vriendin niet meteen over haar ziekte te praten, maar geef je haar de mogelijkheid om over hele andere dingen te praten.

En let er op dat de zin ‘je ziet er geweldig uit’, misschien bemoedigend maar ook frustrerend kan zijn. Want misschien voelen we ons helemaal niet goed en vaak zijn onze lichamen nog maar nauwelijks herkenbaar voor onszelf.

We weten dat we er niet fantastisch uitzien, ook niet als we een goede dag hebben. We zien er uit alsof we ziek zijn. Probeer daarom eens een compliment te geven zoals ‘wat een leuk shirt’, ‘het is goed om je te zien lachen’ of ‘je ogen stralen vandaag’.
 

Stuur kleine briefjes of cadeautjes

Het korte verschrikkelijke hoofdstuk in mijn leven waar mijn oncoloog over praatte, is nu uitgemond in deel twee van mijn levensboek. Daardoor zijn aanhoudende bemoedigingen waardevol. Mijn vrienden en bekenden geven me kleine cadeautjes en briefjes die veel voor me betekenen.

Een nieuwe waterfles, boeken die zij mooi vinden, een notitieblok, een iTunes-cadeaukaart om een film te kunnen kijken tijdens de chemo, hoeden en sjaals, verzorgende oliën en ga zo maar door.
 

Disney T-shirt en Harry Potterspeldjes

Sommigen die me langer kennen, hebben me betekenisvolle cadeautjes gegeven die niets met kanker te maken hebben, maar horen bij andere onderdelen van mijn leven: een superheldpoppetje voor op mijn bureau, een Disney T-shirt, Harry Potterspeldjes, een gehaakte cupcake.

Dat soort dingen herinneren me eraan dat ik meer ben dan mijn ziekte en dat er ‘oude’ delen van mijn persoonlijkheid zijn die nog steeds bestaan.
 

Wees voorzichtig met roze

Sommige vrouwen (en bedenk dat sommige mannen ook borstkanker krijgen) ontwikkelen een enorme aversie tegen roze lintjes nadat ze te horen krijgen dat ze uitgezaaide borstkanker hebben.

Ik draag mijn roze armbandjes en shirts zelf nog steeds en gebruik het als mogelijkheid om gesprekken te beginnen.

Maar vraag je vriendin wat zij er van vindt voordat je iets roze gekleurds koopt. Want veel grote kankerfondsen focussen zich op onderzoek naar de vroege ontdekking van borstkanker in plaats van studies naar uitgezaaide borstkanker. En dat is ook mooi, maar het helpt ons niet.

Wees niet bang om te klagen

Dit klinkt misschien vreemd, maar jou horen klagen over je baan, je kinderen of je kapotte douche geeft ons een gevoel van normaalheid. Het is prima om over je alledaagse problemen en zelfs je gezondheid te klagen.

Het is niet nodig om je excuus aan te bieden voor het feit dat je jezelf niet met ons kunt vergelijken. We weten waar we zelf door heen gaan, maar het helpt soms om te weten dat het leven van andere mensen ook niet perfect is.

Ga eropuit en heb plezier

Als je vriendin er zin in heeft, ga dan naar de film, een wandeling maken of samen lunchen. Doe dingen of praat over zaken die je vriendin eerder ook al leuk vond. Het zal goed voelen voor je vriendin om herinneringen op te halen aan tijden toen je vriendin nog niet het etiket kankerpatiënt op haar voorhoofd geplakt had.
 

Steun je vriendin digitaal als dat je ding is

Sommige van mijn vrienden zijn heel goed in het geven van digitale steun. Ze sturen grappige of lieve tekstjes en fotootjes, sturen me artikelen over niet-kankergerelateerde onderwerpen en ga zo maar door.

We hebben echt geen artikelen nodig over hoe we onze kanker hadden kunnen voorkomen door ‘blablabla’ niet te eten of hoe we onze kanker kunnen stoppen door meer te bewegen… Want geloof me, die zien we vanzelf wel. Onze artsen zijn gespecialiseerd en bieden ons behandelingen, informatie, adviezen en oplossingen. Wat we van vrienden nodig hebben, is liefde.

Doe gewoon iets in plaats van te vragen of je iets kunt doen

Vraag niet 'kan ik iets voor je doen?' Maar vraag: ‘wanneer kan ik je was komen vouwen en strijken, terwijl we samen tv kijken?’ of ‘welke avond zal ik eten voor je meenemen?’. Restaurant-cadeaukaarten zijn trouwens ook een goed idee. Vraag je vriendin ook wat haar favoriete restaurants zijn.

Bovenal: houd contact

Het allermoeilijkste is dat het nu vechten tegen de bierkaai is. We hebben waarschijnlijk chemotherapie of andere behandelingen totdat we doodgaan - en hopelijk is dat voor ons allemaal met uitgezaaide borstkanker niet over drie maar over 33 jaar of langer.

Ik ben pas veertig en ik had nooit verwacht dat mijn apotheker me ooit bij mij naam zou noemen. Of dat de inhoud van mijn agenda van eindeloze vergaderingen op mijn werk zou veranderen in een eindeloze reeks van afspraken voor chemo- en andere behandelingen en ontmoetingen met artsen om de talloze bijwerkingen die bij al die behandelingen horen te managen. Het helpt wanneer onze vrienden contact blijven houden.