De impact van biologische geneesmiddelen

Nu is pas voor een derde van alle naar schatting 30.000 ziekten een behandeling beschikbaar. De medische kennis neemt snel toe en daarmee het aantal biologische geneesmiddelen waarmee al die nog ongeneeslijke, vaak erfelijke en zeldzame ziekten kunnen worden behandeld.

Wereldwijd zijn er nu al meer dan 350 miljoen patiënten die baat hebben bij biologische geneesmiddelen. Daarbij gaat het om patiënten die lijden aan diabetes, kanker, reuma of een van de meer zeldzame ziektes.

Stap vooruit in de medische geschiedenis 

Biologische geneesmiddelen, ook wel biologics genoemd vertegenwoordigen kortom een belangrijke stap vooruit in de geschiedenis van de geneeskunde. 

In de top-10 van meest verkochte geneesmiddelen in ons land staan ook inmiddels zes biologische geneesmiddelen. Dat blijkt uit een analyse van de Vereniging Innovatieve Geneesmiddelen (VIG).

Het onderzoek van de VIG bevestigt de verschuiving in het geneesmiddelonderzoek die al langer gaande is. Het eerste biologische geneesmiddel kwam al in 1922 op de markt: insuline waarmee diabetespatiënten hun bloedsuikerspiegel onder controle kunnen houden.

De echte opkomst van biologische geneesmiddelen was echter in de jaren ’80. Sindsdien bieden ze nieuwe behandelmogelijkheden voor ernstige aandoeningen zoals bijvoorbeeld multiple sclerose, groeistoornissen, diabetes, neutropenie en reumatoïde artritis. Daarnaast hebben biologische geneesmiddelen al bijvoorbeeld voor een revolutie in de behandeling van kanker gezorgd. 

Oorzaken van aandoeningen bestrijden

Bekende voorbeelden van doorbraken zijn er daarnaast bij ontstekingsziekten als de ziekte van Crohn, colitis ulcerosa  en psoriasis. Vroeger konden vaak alleen de symptomen van deze ziektes worden aangepakt. Via biologische geneesmiddelen kan echt veel vroeger in het ziekteproces van de aandoening worden ingegrepen.

Een biologisch geneesmiddel wordt bijna altijd als injectie of via een infuus gegeven. Alle biologische geneesmiddelen zijn gebaseerd op stoffen die van nature in het menselijk lichaam voorkomen. De middelen worden gemaakt in levende cellen van dieren, planten, schimmels of bacteriën. Biologische geneesmiddelen werken meestal heel specifiek in een bepaald deel van het lichaam of in een bepaald natuurlijk proces.

Complexer dan synthetische geneesmiddelen

Dat is dus heel anders dan bij synthetische geneesmiddelen. Die worden op synthetische wijze gemaakt door verschillende chemische stoffen te combineren. Veel aandoeningen worden nog steeds behandeld met synthetische middelen. Deze medicijnen, zoals bijvoorbeeld aspirine zijn kleiner en minder ingewikkeld qua structuur. 

Deze medicijnen, zoals aspirine zijn meest kleiner en minder ingewikkeld qua structuur. Een biologisch geneesmiddel bestaat, vergeleken met pillen of capsules, uit een groot aantal atomen (bouwstenen). Om die reden noemen we de meeste pillen en capsules dan ook ‘small-molecule’ geneesmiddelen. Biologische geneesmiddelen zijn veel groter en complexer dan deze klein molecuul geneesmiddelen. 

Lichaamseigen eiwitten

Voor veel ziekten zullen synthetische middelen ook niet de oplossing zijn. Omdat het langs de synthetische weg onmogelijk is de ingewikkelde moleculen te bouwen waaruit eiwitten zijn opgebouwd. Biologische geneesmiddelen - die in de toekomst steeds meer kunnen ingrijpen in de erfelijke eigenschappen van de patiënt - kunnen die ziekten in de toekomst waarschijnlijk wel genezen of voorkomen.Ingrijpen in erfelijke eigenschappen

Ingrijpen in erfelijke eigenschappen

Om biologische geneesmiddelen te creëren, gebruiken wetenschappers biotechnologische processen, zoals recombinant-DNA-technologie, om deze levende organismen zo te herprogrammeren dat ze geneesmiddelen produceren die heel doelgericht inwerken op bepaalde ziekten. 

We weten steeds meer

Dit is mogelijk doordat we de afgelopen tientallen jaren de werking van het menselijk lichaam steeds beter zijn gaan begrijpen. We weten steeds meer over de invloeden van buitenaf en over erfelijke eigenschappen. 

Met die kennis kunnen we veel meer doen om ziektes te voorkomen en te genezen. Deze nieuwe wetenschap heeft er in korte tijd toe geleid dat er enorm veel nieuwe geneesmiddelen zijn ontwikkeld op biologische basis.