Ziekte van Addison, wat heb je dan precies?
Leestijd: 4 minuten
De ziekte van Addison wordt veroorzaakt door een tekort aan cortisol en aldosteron als gevolg van een bijnierschorsinsufficiëntie. De aandoening is zeldzaam: slechts 5000 patiënten in Nederland lijden hieraan. Deze aandoening werd vroeger meestal veroorzaakt door tuberculose. Tegenwoordig is auto-immuniteit de belangrijkste oorzaak.
Arts-onderzoeker Thomas Addison beschreef de ziekte voor het eerst in 1855. Het gebrek aan (voldoende) cortisol kan zonder tijdige diagnose en behandeling dodelijk zijn, doordat cortisol absoluut noodzakelijk is voor het lichaam. Bekende patiënten waren president John F. Kennedy en - misschien ook - de beroemde Britse schrijfster Jane Austen.
Tekort aan cortisol
Bij de ziekte van Addison worden de bijnieren meestal beschadigd door een ontsteking van de bijnieren op basis van een auto-immuunziekte. Bij een auto-immuunziekte vormt het eigen lichaam antistoffen die ontsteking kunnen geven van een orgaan waardoor het niet meer goed kan werken.
Bij patiënten met de ziekte van Addison, ofwel een bijnierschorsinsufficiëntie, bestaat onder meer een tekort aan cortisol, het zogenoemde stresshormoon.
De meest voorkomende klachten van mensen met de ziekte van Addison zijn moeheid, zwakte, gewichtsverlies, misselijkheid, braken, somberheid, een verlaagde bloeddruk en pijn in de spieren en gewrichten. Ook symptomen zijn een enorme trek in zout voedsel, een bruine verkleuring van de huid en het mondslijmvlies of tandvlees.
Bij patiënten met de ziekte van Addison bestaat een tekort aan cortisol, het stresshormoon
Levensbedreigende situatie
Het komt allemaal omdat de bijnieren te weinig hormonen aanmaken. Bij koorts, ziekte of grote geestelijke stress maakt een gezond lichaam extra cortisol aan; bij patiënten met bijnierschorsinsufficiëntie is dat niet mogelijk en daarom moet in die gevallen extra hydrocortison worden ingenomen of ingespoten.
Gebeurt dat niet, dan ontstaan klachten van misselijkheid, braken en buikpijn en vervolgens een levensbedreigende situatie van lage bloeddruk, lage bloedsuikers, mineraalstoornissen en coma, de zogenaamde Addisoncrisis. In het ergste geval met de dood tot gevolg. Een injectie met hydrocortison voorkomt dat patiënten met bijnierschorsinsufficiëntie in een levensbedreigende situatie terechtkomen.