‘Advies coronavaccinatie sterk en duidelijk’
Zestigplussers en andere mensen met een verhoogd risico op ernstige ziekte na coronabesmetting krijgen komende herfst een coronavaccinatie aangeboden. Dit geldt ook voor zorgpersoneel dat direct contact heeft met kwetsbare patiënten, zwangeren en mantelzorgers van hoogrisicopatiënten. Dat adviseert de Gezondheidsraad aan het kabinet. ’’Een sterk en duidelijk advies’’, vindt Marc Kaptein, medisch directeur van Pfizer.
Nu, drie jaar na de uitbraak van de coronapandemie, heeft bijna de hele Nederlandse bevolking immuniteit tegen het SARS-CoV-2-virus opgebouwd door besmetting met COVID-19, vaccinatie of beide. Maar bij mensen met een kwetsbare gezondheid kan COVID-19 nog steeds leiden tot ziekenhuisopnames en sterfte.
‘Je maakt de kans op verspreiding wel kleiner’
’’Het is belangrijk dat mensen die een verhoogd risico op ernstige ziekte door coronabesmetting hebben, de mogelijkheid krijgen om zichzelf te beschermen’’, zegt Kaptein. ’’Via vaccinatie kun je de kans op infectie minimaliseren, de impact van een infectie verminderen en de kans op verdere verspreiding kleiner maken.’’
Kaptein vindt het sterk dat de Gezondheidsraad in haar advies ook zorgmedewerkers en mantelzorgers van hoogrisicopatiënten meeneemt. ’’Door vaccinatie zorg je voor een dubbel effect. Je beschermt henzelf tegen het risico op infectie en het Post-COVID-syndroom. Tegelijkertijd bescherm je de hoogrisicopatiënten waarmee zij in aanraking komen.’’
‘Door vaccinatie zorg je voor een dubbel effect’
De Gezondheidsraad wijst erop dat COVID-19 voor besmettingen blijft zorgen. Ook nu, in de zomer, liggen er nog mensen met COVID-19 in het ziekenhuis. De Gezondheidsraad en ook Pfizer verwachten dat er het hele jaar door coronagolfjes kunnen ontstaan, net zoals afgelopen jaar gebeurde.
Medische risicogroepen
Hoewel nieuwe varianten van het coronavirus minder ziekmakend waren, zorgden ze telkens voor een toename van het aantal ziekenhuisopnames. De meeste mensen die ernstig ziek werden, waren mensen van boven de zestig of met een zwakke gezondheid.
De Gezondheidsraad raadt daarom aan om de medische risicogroepen structureel niet alleen een griepprik maar ook een coronavaccin aan te bieden. In totaal worden er zes miljoen Nederlanders uitgenodigd voor de griepprik.1
De medische risicogroepen die een verhoogd risico op ziekenhuisopname of sterfte door COVID-19 hebben, zijn bijvoorbeeld mensen met zeer ernstig overgewicht, patiënten die een orgaantransplantatie hebben ondergaan of op de wachtlijst staan. Ook gaat het om mensen met diabetes, kanker, hart- en vaatziekten, een niet goed-werkend immuunsysteem of met Downsyndroom.2
Zwangeren
Verder komen zwangeren in aanmerking voor de herhaalprik. Dit gebeurt ter bescherming van zichzelf en hun ongeboren kind. Ernstig verloop van COVID-19 kan namelijk leiden tot vroeggeboorte met gevolgen voor de pasgeborene. Zij kunnen de vaccinatie halen in de tweeëntwintigste week van hun zwangerschap, als ze ook in aanmerking komen voor een prik die hun pasgeborene beschermt tegen kinkhoest
Jaarlijkse vaccinatie van zorgmedewerkers die direct contact hebben met patiënten heeft een dubbel effect. De zorgmedewerkers worden door vaccinatie zelf beschermd tegen COVID-besmetting en het post-COVID-syndroom. En de patiënten die zij verzorgen, lopen zo minder kans op besmetting.3
Verschillende scenario’s
De griepprik, en nu ook de coronaprik, kunnen volgens de Gezondheidsraad het beste dit najaar worden gegeven. Op die manier zijn mensen optimaal beschermd tijdens de winter wanneer luchtweginfecties zoals griep en corona traditioneel gezien het meest voorkomen. Vorig najaar konden mensen bij vaccinatielocaties van de GGD's een herhaalprik halen. Maar als de herhaalprikken in het vervolg met de jaarlijkse griepprik worden gecombineerd, kan minister Kuipers ervoor kiezen de inenting via de huisartsen te laten verlopen.
Het is volgens de Gezondheidsraad nog onduidelijk hoe het virus zich verder ontwikkelt. Daarom adviseert de raad aan minister Kuipers om jaarlijks te kijken of het vaccinatieprogramma dient te worden aangepast en daarbij rekening te houden met verschillende scenario’s, van zeer milde besmettingsgolven tot zeer ernstige.
‘Realiseren dat ze besmettelijk kunnen zijn’
Vanaf februari 2023 wordt het coronavirus in Nederland niet meer als pandemisch, maar als endemisch beschouwd. De laatste beschermingsmaatregelen zijn toen afgeschaft en COVID-19 wordt nu geschaard onder de reguliere luchtweginfecties.
Het Outbreak Management Team waarschuwde toen wel dat het belangrijk is dat mensen met luchtwegklachten zich realiseren dat ze besmettelijk kunnen zijn. En dat ze beter uit de buurt kunnen blijven van mensen met een zwakkere weerstand.
Bronnen
1. http://1.https//www.rivm.nl/griep-griepprik/griepprik#:~:text=Uitnodiging%20griepprik,van%20hun%20huisarts%20of%20instellingsarts%20
2. https://www.gezondheidsraad.nl/onderwerpen/vaccinaties/documenten/adviezen/2023/06/28/samenvatting-structureel-vaccinatieprogramma-tegen-covid-19%20
3.https://www.gezondheidsraad.nl/onderwerpen/vaccinaties/documenten/adviezen/2023/06/28/advies-structureel-vaccinatieprogramma-tegen-covid-19
