Hoera! Het is lente, maar pas op voor teken
Leestijd: 3 minuten
21 Maart 2019 - Hoera! Het is weer lente, dus we gaan lekker naar buiten en we trekken er weer op uit! Of je nu gaat kamperen, wandelen, fietsen of paardrijden, het is altijd belangrijk om je goed te beschermen tegen teken. Teken kunnen je mogelijk besmetten met het TBE-virus en dat kan in erge gevallen leiden tot hersen(vlies)ontsteking.
Teken die besmet zijn met het TBE-virus komen veel voor in landen die populair zijn bij Nederlandse kampeerders, te weten in delen van Oost-Europa, Zuid- en Oost-Duitsland, Oostenrijk, Zwitserland, Tsjechië en Zuid-Scandinavië.
Vervelend is dat twee op de drie mensen die besmet raken met het TBE-virus daar niets van merkt. De rest krijgt griepachtige verschijnselen zoals koorts, misselijkheid en hoofpijn, zo’n één tot twee weken na de beet. Deze klachten duren gemiddeld 5 tot 10 dagen.
In zeldzame gevallen ontwikkelt het ziektebeeld zich verder en wordt het centraal zenuwstelsel aangetast. Hierbij kan een hersen(vlies)ontsteking ontstaan met kans op blijvend letsel.
Ongeveer 1 tot 2 procent van de patiënten die besmet raken met het TBE-virus overlijdt. Er zijn geen specifieke medicijnen tegen tekenencefalitis. Wel zijn er allerlei preventieve maatregelen die je kunt nemen om tekenbeten te voorkomen.
TBE en de ziekte van Lyme
TBE (tick-borne encefalitis) en Lymeziekte zijn allebei infectieziekten. Lymeziekte wordt, in tegenstelling tot TBE, niet door een virus overgedragen maar door een bacterie: de Borreliabacterie. Lymeziekte wordt behandeld met antibiotica. Voor TBE is geen specifieke behandeling, wel is er een vaccin beschikbaar dat TBE kan helpen voorkomen.
Het is verstandig om dichte schoenen en een lange broek te dragen
Teken zijn het gehele jaar actief, maar van april tot eind september in het bijzonder. Meestal bereikt de teek je lichaam via de voeten en onderbenen en vindt zo zijn weg omhoog.
Daarom is het verstandig om dichte schoenen en een lange broek te dragen wanneer je erop uit trekt. Een goede tip is om je broekspijpen in je sokken te stoppen. Het is ook goed om lichtgekleurde kleding te dragen als je de natuur ingaat, omdat je teken dan sneller kunt zien en verwijderen.
Zorg dat je onbeschermde huid preventief inspuit met een middel dat de stof DEET of Citriodiol® bevat. Gebruik bijvoorbeeld Anti-Teek van het merk Care Plus®.
Blijf op de paden
Het is verder verstandig om zoveel mogelijk op de paden te blijven en je niet te begeven tussen dichte begroeiing en struikgewas. Teken zijn namelijk kleine spinachtige beestjes die leven in struikgewas, hoog schaduwrijk gras en op dode bladeren.
Meestal zitten ze op een hoogte van 20 tot 70 centimeter
Hongerige teken klimmen omhoog langs de stengels van gras, planten en struiken, totdat ze op een hoogte zitten waarbij ze gemakkelijk kunnen overstappen op een mens of dier. Meestal zitten ze op een hoogte van 20 tot 70 centimeter.
Als je een plant aanraakt waar een teek op zit, weet de teek dat je in de buurt bent en zal deze proberen een overstap te maken op je lichaam. In tegenstelling tot wat veel mensen denken kunnen teken niet springen of vliegen.
Een andere voorzorgsmaatregel die je kunt nemen is je laten vaccineren tegen het TBE-virus. In meerdere landen waar TBE voorkomt bestaan aanbevelingen voor inenting met een vaccin tegen het TBE-virus.
Nooit helemaal te voorkomen
In Nederland kunnen GGD's en vaccinatiebureaus TBEvaccinatie aan reizigers aanbieden. In de richtlijnen van het LCR (Landelijk Centrum Reizigersadvisering) staat een aanbeveling voor reizigers tot vaccinatie, afhankelijk van de bestemming, de verblijfsduur, de activiteit en het seizoen.
Tekenbeten zijn vrijwel nooit helemaal te voorkomen. Wanneer een teek eenmaal op je lichaam zit, zal hij een warm plekje opzoeken om zich daar vast te bijten en bloed te zuigen.
Vaak merk je daar niets van omdat hij je met zijn speeksel verdooft. Daarom is het belangrijk om je kleding en lichaam te controleren na een tochtje door de natuur. Je kunt teken bijvoorbeeld terugvinden in je oksel, je knieholte, je liezen of je nek. Ook zitten ze graag onder het elastiek van je onderbroek of beha. Gebruik daarom een spiegeltje.
Hoe verwijder je een teek?
Ben je onverhoopt toch gebeten door een teek? Verwijder de teek dan met het juiste hulpmiddel zo snel mogelijk na de tekenbeet, bijvoorbeeld met de Care Plus9 Tick remover of met de Ticks-2-go.
Probeer de teek heel te laten. Als een stukje van de kop in de huid achterblijft is dat ongevaarlijk. Dat komt er vanzelf weer uit, net zoals een splinter. Maak na het verwijderen van de teek de huid goed schoon met jodium of alcohol. Gebruik nooit alcohol, jodium, olie of andere middelen vóórdat je de teek verwijdert en ga niet in de weer met lucifers.
Zelfs wanneer je een teek op de veilige manier binnen een paar uur verwijderd hebt, kunnen er klachten optreden. Noteer wanneer en waar op de huid je gebeten bent. Houd tot drie maanden na de tekenbeet de huid rond de beet in de gaten en waarschuw je huisarts bij verdachte symptomen.
Meer informatie
Meer informatie over TBE, risicogebieden en preventieve maatregelen zoals vaccinatie kun je o.a. krijgen bij het LCR (Landelijk Centrum Reizigersadvisering), een GGD-afdeling Reisvaccinaties en de website www.tbewijzer.nl.
