Vermoeid? Ga shoppen maar niet sporten
Leestijd: 4 minuten
Het is ongetwijfeld herkenbaar. Hoe klungelig je wordt als je vermoeid bent. Je gaat je koffie morsen, stoot je knieën aan je bureau en krijgt een deur in je gezicht als je die verkeerd opent. Wanneer je oververmoeid bent, werken je hersenen anders dan normaal. Dat heeft nadelen maar ook voordelen. Zo neem je als je moe bent veiligere besluiten.
Allerlei ongelukjes
Wanneer allerlei ongelukjes gebeuren, leidt dat tot irritaties maar ook tot het besef dat je oververmoeid bent. Maar er zijn volgens onderzoekers van de universiteit van Oxford allerlei andere manieren waarop moe zijn ons beïnvloedt. Het bewust worden van deze manieren waarop vermoeidheid ons beïnvloedt, kan je helpen ermee om te gaan en het kan er ook toe leiden dat je beter je best doet om slaaptekort überhaupt te vermijden.
Veilige keuzes als je moe bent
Wanneer het aankomt op het nemen van besluiten, zou je denken dat de vermoeidheid een slechte bijkomstigheid is, zeker wanneer je een belangrijke keuze moet maken. Maar dat kan per besluit verschillen.
Uit onderzoek van de universiteit van Oxford blijkt dat we sneller geneigd zijn om veilige keuzes te maken wanneer we vermoeid zijn. Zo gokken we minder en zijn we minder bereid om een risico te nemen als iets nog niet is bewezen.
Uit een serie van vijf onderzoeken bleek dat deelnemers die moe waren, minder risicovol gedrag vertonen, zich beter aan veiligheidsvoorschriften houden en ook sneller preventieve gezondheidstests doen.
Kortom, als je een besluit moet nemen over je gezondheid of je financiën is vermoeidheid nog niet eens zo gek. Ga bijvoorbeeld eens shoppen als je moe bent en je zult zien dat je minder snel geneigd bent om impulsieve uitgaven te doen. Dat zou nog eens een interessant experiment zijn.
Kwetsbaarder voor risico’s
Aan andere kant is de kans kleiner dat je nieuwe mensen ontmoet of nieuwe ervaringen beleeft wanneer je vermoeid bent.
Uit dezelfde onderzoeken blijkt dat deelnemers zich kwetsbaarder voelen voor risico’s wanneer ze vermoeid waren en daardoor maakten ze veiligere keuzes.
Dit zou bijvoorbeeld een probleem kunnen zijn wanneer je naar een netwerkbijeenkomst gaat of wanneer je aan het reizen bent en je kleine risico’s wilt nemen om mooiere ervaringen op te doen.
Weten hoe moe je bent, kan je keuzes beïnvloeden
Weten hoe moe je bent, kan je keuzes beïnvloeden. Kortom, je kunt deze wetenschap gebruiken en bijvoorbeeld even een tukje doen voordat je naar een sociaal evenement gaat of voldoende slaap inbouwen in je reisschema.
Uit onderzoek blijkt verrassend genoeg ook dat we niet per se slechte voedingskeuzes maken wanneer we vermoeid zijn. In feite vallen we terug op onze normale gewoontes. Kortom, als je sowieso al houdt van junkfood omdat het snel en makkelijk is, val je daar op terug. Terwijl mensen die hun best doen om zo gezond mogelijk te eten, op die gewoonte terugvallen.
Korte wandeling voor het slapen
Dit vervallen in gewoontes kan werken op alle terreinen in je leven. Bijvoorbeeld, als je de vaste gewoonte hebt om een korte wandeling te maken voor het slapen gaan, dan zorgt vermoeidheid er juist voor dat je vasthoudt aan die gewoonte in plaats van dat je besluit maar niet te lopen. Het kost met andere woorden meer moeite om je vaste gewoontes na te laten, zelfs als ze gezond zijn.
Dat is behoorlijk goed nieuws. Het betekent dat je rustig kunt werken aan het opbouwen van gezonde gewoontes en dat je vervolgens kunt relaxen met de wetenschap dat vermoeidheid je niet van die gewoontes zal afhelpen.
Hoe leer je gezonde gewoontes aan?
Levenscoach Vlad Dolezal heeft een handige methode bedacht om gezonde gewoontes aan te leren. En om daarbij het risico te vermijden dat je vervalt in oude slechte gewoontes als je tussendoor vermoeid raakt.
Hij heeft op zijn keukenwand een papier hangen met alle gerechten die hij regelmatig maakt en de ingrediënten die er inzitten. Zo’n lijst kan een ‘lifesaver’ zijn wanneer je moe bent en écht niet meer weet wat je moet koken. Je hoeft er simpelweg even op te kijken, na te denken over alles wat je regelmatig eet, totdat je lichaam zegt ‘yes! Daar heb ik zin in’. Hard nadenken is overbodig.
Vlad heeft ook een lijst met werk gerelateerde taken die hij kan doen, gesorteerd op de hoeveelheid energie die ze van hem vergen. Hierdoor lukt het hem beter om zich te blijven concentreren, ook als hij vermoeid is, in plaats van af te dwalen en werk uit te stellen.
De carrière van topsporters duurt langer wanneer zij goed slapen
Het is namelijk niet alleen ons denken dat wordt beïnvloed door vermoeidheid. Onze lichamen worstelen met het leveren van fysieke prestaties, omdat ook zij niet zonder slaap kunnen.
Het zal niemand verbazen dat studies uitwijzen dat vermoeide atleten minder presteren dan wanneer ze fit en uitgerust zijn. Onze reactietijd en kracht lijden onder vermoeidheid. Sportprestaties verbeteren dan ook wanneer atleten een goed en regelmatig slaappatroon hebben. Dit geldt zowel voor zwemmen, tennis, basketbal, voetbal en ongetwijfeld ook voor andere sporten.
Herstellen van trainingen
Onze lichamen hebben ook slaap nodig om goed te herstellen van sportoefeningen of trainingen. Wanneer we niet genoeg slapen om onze spieren te laten herstellen, functioneren die minder goed de volgende dag en ontstaat een risico op blessures.
Kortom, slaaptekort tijdens een langere periode is nog gevaarlijker voor sporters omdat de effecten dan nog groter zijn.
Er is door onderzoekers van slaapcentrum Martha Jefferson Hospital Sleep Medicine Center in Virginia zelfs een verband gevonden tussen de carrièreduur van professionele sporters en de hoeveelheid slaap die zij krijgen.
De carrière van basketballers in relatie tot hun slaperigheid werd onderzocht. Uit het onderzoek kwam naar voren dat alle basketballers met een goede nachtrust drie jaar na het onderzoek nog actief speelden, terwijl alle vermoeide spelers waren gestopt of op een lager niveau waren gaan spelen.
-
Bijna volwassen: stoppen of doorgaan?
Groeihormoontekort komt ook voor bij volwassenen. Daarom wordt bij jou als tiener, wanneer je een behandeling met groeihormoon volgt, gemeten of je lichaam inmiddels zelf voldoende groeihormoon aanmaakt om goed te kunnen blijven functioneren. Dit gebeurt wanneer je bent uitgegroeid.
-
Top-5 tips om longontsteking bij ouderen te helpen voorkomen
Jaarlijks belanden er 35.000 mensen in het ziekenhuis met een longontsteking, waarvan ruim de helft vijfenzestigplusser is. In totaal worden er elk jaar 125.000 Nederlanders getroffen door een longontsteking. Huisarts Ted van Essen geeft tips hoe ouderen zich daar tegen kunnen wapenen omdat zij door hun lagere weerstand sneller besmet kunnen raken.
-
Praktijkondersteuning
Toolbox biosimilars voor ziekenhuisapothekers
De NVZA, beroepsvereniging van ziekenhuisapothekers heeft de toolbox biosimilars ontwikkeld ter ondersteuning van het implementeren van biosimilars in het ziekenhuis. In de toolbox zitten allerlei materialen die kunnen helpen bij een succesvolle invoering.
