Meer grip op je IBD door samen beslissen
Leestijd: 4 minuten
Een behandeling voor IBD (Inflammatory bowel disease, in het Nederlands inflammatoire darmziekten) heeft meer kans van slagen als een patiënt door zijn arts wordt betrokken bij zijn of haar behandelplan. Mensen die meebeslissen zijn uiteindelijk meer tevreden en meer therapietrouw.
Elke patiënt met colitis ulcerosa of de Ziekte van Crohn (IBD) is uniek en heeft daarom een behandeling op maat nodig. Bovendien spelen vaak allerlei persoonlijke aspecten een rol bij het wel of niet goed aanslaan van een behandeling.
Je bent zelf de expert op het gebied van je ziekte
Daarom is het belangrijk om als patiënt samen met je arts te beslissen over je behandelplan. Bovenal omdat je zelf de expert bent op het gebied van je ziekte.
Passende behandeling
Wat vind je belangrijk, welke bijwerkingen vind je (nog) acceptabel? Hoeveel pijn heb je en word je soms misselijk? Is het zwaar om drie keer per dag medicijnen in te nemen? Wat verwacht je van je behandeling? Hoe belangrijk is het om te kunnen werken? Heb je een kinderwens? Wat vind je belangrijk om te doen in je leven.
Het antwoord op al deze vragen is belangrijk. Omdat een patiënt en een arts hierdoor samen kunnen nadenken over een passende behandeling.
Wat kun je als patiënt zelf bijdragen?
Maar hoe kun je daar als patiënt zelf verder aan bijdragen? Hieronder geven we aantal praktische tips
- Vertrouw je arts en deel alle nuttige informatie, ook als die voor jou gevoelig is
- Lees zelf van te voren informatie over mogelijke behandelingen en de gevolgen van keuzes
- Vraag je maag-darm-leverarts of bijvoorbeeld de patiëntenvereniging CCUVN om informatiebronnen, bijvoorbeeld websites
- Zet vragen die je hebt op papier
Zo kun je uiteindelijk samen tot een afgewogen beslissing komen en tot een behandeling die bij jou past. Het is wel zo dat de eindverantwoordelijkheid uiteindelijk bij de arts ligt. Hij of zij kan soms een beslissing sturen in het belang van jouw gezondheid.
De arts is uiteindelijke degene met de meeste wetenschappelijke kennis over jouw ziekte en behandeling. Als je zelf goed geïnformeerd bent en je al je vragen en wensen hebt geuit, zal het duidelijk zijn waarom een uiteindelijk besluit de beste optie is.
Drie goede vragen
Zoals eerder gezegd is het goed om van tevoren vragen op papier te zetten. In een aantal ziekenhuis hebben ze een steuntje voor je: de zogenaamde ‘drie goede vragen’, die je als patiënt antwoord geven op heel veel mogelijke vragen.
De drie goede vragen zijn:
- Wat zijn mijn mogelijkheden?
- Wat zijn de voor- en nadelen van deze mogelijkheden?
- Wat betekent dit voor mijn situatie?
Natalja Basoski, reumatoloog in het Maasstad Ziekenhuis in Rotterdam, met aandachtsgebied kwaliteit en veiligheid, heeft positieve ervaringen met het gebruik van de ‘drie goede vragen’ bij mensen met reumatoïde artritis (RA).
Uit onderzoek onder RA-patiënten bleek dat die graag meer betrokken wilden worden bij hun eigen behandeling door hun arts. Besloten werd om een pilot te houden met de ‘drie goede vragen’. Dat bleek goed te werken volgens Basoski. ’’Daarna werd de pilot uitgebreid naar andere poliklinieken.’’
Tijdens de pilot werden de gesprekken van artsen en patiënten gevolgd door studenten van de Hogeschool van Rotterdam. Die hielden in de gaten of de ‘drie goede vragen’ werden gesteld, of patiënten artsen echt samen beslisten en daarnaast of een gesprek op zo’n manier meer tijd kost dan normaal. Ook vroegen ze de patiënten en reumatologen naar hun ervaring met deze nieuwe manier van werken.
Trainen van patiënt en arts
De studenten concludeerden dat het trainen van de patiënten en artsen in de goede vragen leidde tot een behandeling die beter aansluit op de wensen en behoeften van een patiënt.
Als je zelf kunt mee beslissen over je behandeling, raak je er meer bij betrokken en ben je ook beter in staat om een behandeling vol te houden. Je krijgt kortom meer grip op je eigen ziekte en dat is belangrijk om deze te accepteren en er goed mee om te kunnen gaan.
Ook voor artsen is het samen beslissen, of ‘shared decisionmaking’ zoals zij het noemen, voordelig Basoski zegt hierover: ’’Door de arts bij jouw leven te betrekken, betrek je ook jezelf en vergroot je je bewustzijn van je eigen verantwoordelijkheid voor je behandeling. Voor de artsen is het bovendien prettig dat deze drie vragen structuur in het gesprek brengen.”
Meer informatie
Klik op de website 3goedevragen.nl, voor meer informatie
Bronnen:
- Interview van Natalja Basoski met Fieke Livius
- 3goedevIBDgen.nl
