‘Een echo kan het hersteltempo na een bloeding helpen bepalen’
Leestijd: 5 minuten
Aandachtig turen hematologen, fysiotherapeuten, kinderartsen en verpleegkundig-specialisten naar een beeldscherm waarop ze de verrichtingen van een kinderfysiotherapeut volgen. Zij maakt een echo van de elleboog van een collega-fysiotherapeut. Nu oefenen ze op elkaar, later op mensen met hemofilie. ’’Zodat jullie goed het verschil zien tussen gezonde gewrichten en die van mensen met hemofilie.’’
De Britse fysiotherapeut Stephen Classey geeft de kinderfysiotherapeut en collega’s uitleg hoe ze het ellebooggewricht zo goed mogelijk in beeld krijgen, hoe je het contrast vergroot en hoe je in- en uit zoomt.
Lange geluidsgolven
Met lange geluidsgolven kun je dieper kijken in de gewrichten en met korte golven krijg je een minder diep, maar wel scherper beeld, vertelt Classey terwijl hij aan de knopjes op het echo-apparaat draait.
Classey verzorgt met drie collega’s, onder wie ook Carlo Martinoli - universitair hoofddocent van de Universiteit van Genua en de echo-expert bij uitstek - een twee dagen durende workshop voor zorgprofessionals van het Erasmus MC, het Amsterdam UMC, het UMCUtrecht (Van Creveldkliniek), het RadboudUMC, het UMC Groningen en het Máxima Medisch Centrum-Eindhoven over het maken van echo’s van de gewrichten van mensen met hemofilie.
Ontstekingsreactie van gewrichtskapsel
Zulke echo’s worden in de Van Creveldkliniek al standaard gemaakt bij kinderen en jongvolwassenen tot 30 jaar met hemofilie, door fysiotherapeut Merel Timmer.
Kinderen met ernstige hemofilie krijgen elk jaar een scan en als ze langskomen met klachten. ’’Als je een bloeding hebt, en die terugkomt of wanneer die onderbehandeld blijft, kun je last krijgen van synovitis, een ontstekingsreactie van de binnenste laag van het gewrichtskapsel (synovium).’’
‘De echo kan je helpen het tempo van herstel na een gewrichtsbloeding beter te bepalen.’
Na verloop van tijd lijkt het gewricht aan de buitenkant hersteld en lijkt de ontsteking weg. ’’Maar met behulp van echo kun je dan beter zien of de ontstekingsreactie echt weg is. De uitslag van de echo kan je helpen bij het geven van advies of een kind na een blessure langer rust moet nemen.’’
Het zien van de echo maakt dat je voor kinderen beter inzichtelijk maakt dat ze nog even kalm aan moeten doen, vervolgt ze. ’’Kortom, de echo kan je helpen het tempo van herstel na een gewrichtsbloeding beter te bepalen.’’
Atropatie of bloeding
Een andere mogelijkheid van de echoapparatuur is dat je de die kunt gebruiken als middel om bij oudere patiënten te bepalen of ze bij klachten een bloeding hebben of last van artropathie (pijn- en bewegingsklachten door aantasting van het kraakbeen of gewricht). Merel Timmer geeft aan dat dit nog verder wordt onderzocht.
Merel Timmer heeft in Canada een cursus gevolgd over echografie en spieren. ’’Als spieren diep liggen, kun je niet altijd van buitenaf bepalen of dat er sprake is van een spierbloeding.’’
Samen met haar collega Piet de Kleijn stelt zij dat bij collega’s van de Van Creveldkliniek en artsen, verpleegkundigen en fysiotherapeuten van verschillende andere centra grote behoefte bestaat om ook met echoapparatuur aan de slag te gaan. ’’Daarom oefenen ze nu twee dagen, met het idee dat ze het daarna zelf in de praktijk kunnen doen. Ook dan is het belangrijk om het regelmatig te blijven doen. Per centrum moet nog worden uitgekristalliseerd wie ermee aan de slag gaat.’’
Een kinderfysiotherapeut van het hemofilieteam van het Erasmus MC en een collega van haar, een verpleegkundig specialist zijn alvast heel enthousiast over de workshop. ’’We willen graag leren hoe we echoapparatuur kunnen inzetten om bloedingen te detecteren,’’ stelt de kinderfysiotherapeut. ‘’Het kan ons en ook de ouders van een kind inzicht geven welke behandeling er gevolgd moet worden.’’
‘We willen graag leren hoe we echoapparatuur kunnen inzetten om bloedingen te detecteren’
’’Je kunt met hulp van de echo ook volgen of je behandeling klopt met wat je ziet,’’ vult de verpleegkundig specialist aan. ’’Soms klagen kinderen over pijn en zeker kinderen met ernstige hemofilie kunnen een tijdlang last hebben van een gewricht. En dan wil je graag weten of dit komt door een bloeding of niet.’’
Op dit moment worden er in dat soort gevallen al wel echo’s gemaakt, vervolgt de verpleegkundig specialist haar verhaal. ’’Maar dan moeten we een kind naar de afdeling radiologie sturen. Het zou zo mooi zijn als we dit laagdrempelig zelf kunnen doen.’’
-
Praktische tips
Stoppen met roken, hoe doe je dat?
Jaarlijks probeert een miljoen Nederlanders om te stoppen met roken. Heel vaak lukt dat niet in een keer. Maar zijn er meerdere pogingen nodig. Een stopper is 'geslaagd' als hij minstens een jaar geen sigaret heeft aangeraakt.
-
‘Doodgaan is niet erg, maar het leven is te leuk’
Als je maar gezond bent. Mensen zeggen dat zo vaak. ’’Alsof je anders geen kwaliteit van leven hebt. Dat is gewoon niet waar,’’ klinkt het verontwaardigd uit de mond van Ellen Kooijmans (57) die uitgezaaide borstkanker heeft. ’’Op dagen dat ik van de chemo lig te kotsen, is het niet zo leuk. Maar er zijn genoeg zonnige dagen vol mooie dingen.’’
-
‘Op een leuke manier aan competenties werken’
Veel organisaties worstelen met hetzelfde probleem: hoe kun je het gedrag van werknemers blijvend veranderen? Marcel van Wijk (45), ontwikkelaar van de serious game The Ultimate Intensivist heeft het antwoord: ’’Op een speelse leuke manier, waarbij je ongemerkt aan allerlei competenties werkt.’’
