Groeihormoonstoornis SGA: te klein of te licht geboren

Normaal gesproken is een kind dat na veertig weken zwangerschap ter wereld komt bij de geboorte zo’n vijftig centimeter lang en ruim drie kilo zwaar. Als een baby eerder wordt geboren, is hij of zij kleiner en ook lichter. Maar als je pasgeborene echt veel te klein en te licht is voor de duur van de zwangerschap, spreken we van SGA ofwel een te klein geboren kind.

In Nederland worden jaarlijks 200.000 kinderen geboren. Drie procent van alle baby’s is te klein voor de duur van de zwangerschap. De meeste kinderen gaan na de geboorte alsnog harder groeien dan andere kinderen. Op die manier halen ze de groeiachterstand nog voor hun tweede verjaardag in. Maar ongeveer tien procent van de SGA-geboren kinderen blijft te klein.

Als er niks wordt gedaan en je kind zijn of haar groeiachterstand niet inhaalt voor de vierde verjaardag, is de kans groot dat hij of zij ook als ouder kind en later als volwassene klein zal blijven. De streeflengte wordt dan niet gehaald. Een behandeling met groeihormoon helpt de groeiachterstand in te lopen.
 

Oorzaken van SGA

Van ongeveer veertig procent van de te klein geboren kinderen is niet duidelijk wat de oorzaak is. Dat komt vooral doordat er te weinig gegevens zijn over het verloop van de zwangerschap en de groei in de baarmoeder. Enkele oorzaken zijn wel te noemen. Meerlingen, zoals twee- en drielingen, zijn meestal kleiner door de geringe ruimte in de baarmoeder en bovendien moeten zij de voedingsstoffen delen met het broertje of zusje.

Ook een slecht werkende placenta (moederkoek) door bijvoorbeeld een infectie, een verstoorde stofwisseling, het hebben van kleine ouders of een moeder die rookt, drinkt of drugs gebruikt tijdens de zwangerschap, kan ervoor zorgen voor dat je kind klein is bij de geboorte. Verder zijn er diverse aangeboren genetische afwijkingen, zoals het Silver-Russel syndroom, die ertoe kunnen leiden dat je baby te klein en licht ter wereld komt. De diagnose van SGA kan direct worden gesteld als de lengte en/of gewicht van de baby te laag is.

Baby’s met SGA hebben een grotere kans op problemen in de eerste weken na de geboorte

Een slechte groei tijdens de zwangerschap kan wijzen op een probleem dat invloed kan hebben op je baby. In dat geval geeft een arts je advies eerder te bevallen om verder risico voor de baby te voorkomen.

Baby’s met SGA hebben een grotere kans op problemen in de eerste weken na de geboorte. Ook problemen met de voeding in de eerste levensjaren zijn normaal bij kinderen met SGA, ze hebben vaak een lage bloedsuikerspiegel (hypoglykemie).

Na de geboorte is niet te voorspellen of je kind met een groeiachterstand een inhaalslag gaat maken. Bij kinderen die te klein en te licht zijn geboren voor de duur van de zwangerschap, is de kans minder groot dat ze de achterstand inlopen, dan bij kinderen die alleen lichter of iets te klein zijn geboren. Als je kind nog steeds te klein is, als hij of zij drie jaar is, en er geen sprake is van inhaalgroei, krijg je als ouder het advies om naar de kinderarts te gaan.

Groeihormoon speelt een belangrijke rol bij het regelen van de normale groei

Als de groei van je kind inderdaad achterblijft, zal de kinderarts proberen te achterhalen waardoor dit komt. Met meten, wegen, een röntgenfoto van de linkerhand (om de botleeftijd te bepalen) en bloedonderzoek kan uitsluitsel worden gegeven of er inderdaad sprake is van SGA. Als dat zo is, kan een behandeling met groeihormoon worden ingezet.

Groeihormoon speelt een zeer belangrijke rol bij het regelen van de normale groei in de kinderleeftijd. Bij kinderen met SGA, die zijn achtergebleven in hun groei, kan de natuurlijke groeihormoonproductie van het lichaam worden aangevuld middels een groeihormoonbehandeling. Als er vroegtijdig met de behandeling wordt begonnen, kan je kind vaak een normale eindlengte bereiken.