Onverteerbaar
Weet je wat ik nou onverteerbaar vind? Dat Nederlandse kankerpatiënten soms een jaar langer op een nieuw medicijn moeten wachten dan patiënten in de landen om ons heen. Dit kan zo niet langer en moet anders.
We komen op dit moment met zijn allen uit een lange, zware periode waarin de coronapandemie ons leven en de gezondheidszorg beheerste. Nu de ziekenhuisopnames dalen, een groot deel van de volwassen bevolking is gevaccineerd en de druk op de zorg vermindert, is het goed om ons ook weer te richten op andere aspecten van de zorg. Zoals het verbeteren van de zorg voor kankerpatiënten.
Het aantal kankerpatiënten wereldwijd stijgt fors. Maar de afgelopen decennia zijn er gelukkig veel nieuwe medicijnen ontwikkeld. Dankzij deze nieuwe behandelingen genezen steeds meer mensen van kanker of leven zij langer met behoud van goede levenskwaliteit. Zo blijft de vijfjaarsoverleving bij veel soorten kanker stijgen. Volgens de jongste cijfers is 66% van de kankerpatiënten vijf jaar na de diagnose nog in leven. Dat is goed nieuws voor patiënten. Maar voor veel kankersoorten die nog minder goed te behandelen zijn, zijn innovatieve behandelingen in ontwikkeling.
Steeds vaker zijn deze medicijnen gericht op kleinere groepen patiënten en wordt gebruik gemaakt van innovatieve werkingsmechanismen. Aan deze complexe, ingenieuze medicatie hangt vaak een prijskaart. Om dit in de hand te houden heeft niet alleen de overheid, maar ook veel andere instanties, de afgelopen jaren allerlei beoordelings- en toelatingsprocedures in het leven geroepen.
Helaas zorgen deze procedures, die ervoor moeten zorgen dat kankerbehandelingen betaalbaar blijven en sneller op de markt komen, juist ook voor veel vertraging. Na de sluisperiode waarin de overheid met geneesmiddelenbedrijven onderhandelt om tot een nationaal financieel arrangement te komen voor nieuwe, dure geneesmiddelen, volgen steeds vaker secundaire en tertiaire onderhandelingen op decentraal niveau.
Voor deze decentrale fases in het vergoedingstraject bestaan geen vastgestelde termijnen zoals dat bij de sluis-procedure wel het geval is. Door het decentrale karakter is bovendien niemand verantwoordelijk voor het verkorten van het totale proces.
Vertraging
Op basis van het rapport ‘Time to Patient Access’ van Vintura1 heeft Pfizer het Nederlandse toelatingsproces voor nieuwe medicatie geanalyseerd. En wat blijkt? De decentrale stappen zorgen ervoor dat het in Nederland relatief lang duurt om nieuwe behandelingen bij patiënten te krijgen. En uit het IQVIA-rapport van Efpia2 blijkt daarnaast dat maar tweederde van alle medicijnen die door de EMA zijn goedgekeurd in Nederland beschikbaar is.
Deze vertraging is niet in het belang van patiënten. Er is geen reden waarom een Nederlandse patiënt nog langer moet wachten op een behandeling als effectiviteit en veiligheid zijn aangetoond en over de financiële vergoeding afspraken zijn gemaakt met de overheid.
De ontwikkeling en toelating van coronavaccins hebben ons allemaal laten zien dat veel procedures efficiënter kunnen en bovendien snel kunnen worden aangepast als dat nodig is.
Daarom pleit onze brancheorganisatie, de Vereniging voor Innovatieve Geneesmiddelen (VIG), voor een nieuw toelatingssysteem voor innovatieve geneesmiddelen.3
‘Samenwerking kan leiden tot duidelijkere processen, uniforme aanbestedingstrajecten, goed beschreven criteria en een transparante beoordeling.’
Het is, zoals de VIG zegt, tijd dat de overheid, de geneesmiddelensector en alle andere partijen die betrokken zijn bij de toelating van nieuwe middelen de handen ineenslaan en een nieuw toekomstbestendig toelatingssysteem voor innovatieve geneesmiddelen ontwikkelen.
Samenwerking is hierbij de crux. Wij praten, denken en schrijven mee in VIG- en Holland Bio-verband over hoe zo’n stelsel eruit kan zien. Samenwerking kan leiden tot duidelijkere processen, uniforme aanbestedingstrajecten, goed beschreven criteria en een transparante beoordeling. Daarnaast denken wij dat het parallel laten verlopen van processen tijdwinst kan opleveren.
Laten we er samen voor zorgen dat patiënten de beste en snelste toegang krijgen tot nieuwe medicijnen, die ze soms heel hard nodig hebben. Laten we samenwerken om de toegang tot innovatie te optimaliseren.
Kortom, zoals het nu gaat is onverteerbaar en kan echt niet langer. Elke dag die we winnen, is van enorme waarde voor de patiënt.
Bronnen
1. every-day-counts.pdf (efpia.eu)
