Ziek zijn en werken in cijfers uitgedrukt
Van de ruim 17 miljoen mensen die ons kikkerlandje telt, heeft 52 procent één of meerdere chronische ziekten. Omgerekend vormen zij een groep van 8,8 miljoen mensen. Van de beroepsbevolking is 32 procent chronisch ziek. Om duidelijk te laten zien wat dit allemaal betekent, zijn de feiten en cijfers op een rij gezet.
Chronisch ziek ben je als je een aandoening hebt die blijvend is. Vaak hebben chronische aandoeningen - uiteenlopend van reuma, lage rugklachten tot diabetes en hart- en vaatziekten - een grote invloed op de kwaliteit van leven van mensen. Ook ernstige ziektes waarvoor een zware en soms ook langdurige behandeling nodig is, zoals kanker, hebben een zware impact op de patiënt.
De ziektes en/of de behandeling ervan zorgen voor klachten uiteenlopend van vermoeidheid, concentratieproblemen tot moeite met bewegen. Alledaagse activiteiten zoals werken lukken opeens niet meer of gaan een stuk moeilijker.
Het aantal chronisch zieken dat werkt gaat flink stijgen
Het probleem is groot en wordt de komende jaren nog veel groter. Er komen steeds meer chronisch zieken bij. En ook het aantal chronisch zieken dat werkt gaat flink stijgen, denken onderzoekers. Naar verwachting stijgt het aantal mensen met één of meerdere chronische of langdurige, ernstige ziekte van 11 miljoen in 2015 naar 12 miljoen in 2040.
Dat heeft op zich een positieve oorzaak. De gezondheidszorg wordt steeds beter en mensen met een chronische aandoening kunnen daardoor steeds beter functioneren. Ook worden we met zijn allen steeds ouder, waardoor de kans op een chronische ziekte stijgt. En ook werken we steeds langer door.
Van de mensen die chronisch ziek is, werkt vijftig procent. Van de mensen die gezond zijn, werkt tachtig procent. Met deze cijfers zit Nederland precies op het Europees gemiddelde. Twee op de drie van de chronisch zieke werknemers werkt minimaal twaalf uur in de week.
Positief effect op de gezondheid
Bijna de helft van de chronische zieke mensen die werken - 48 procent - ervaart dat dit een positief effect heeft op hun gezondheid. Werk is onder meer goed voor je dagstructuur, je eigenwaarde, zelfontplooiing, sociale contacten en biedt financiële zekerheid. Volgens deskundigen kan werk bovendien dienen als medicijn en bijdragen aan herstel van mensen. In 2013 gaf achttien procent van de mensen met een chronische ziekte aan een betaalde baan te willen hebben. De wens om betaald werk te verrichten kwam vaker voor bij mensen in de leeftijdscategorie tot 40 jaar. Van hen zou 37 procent een betaalde baan willen hebben. Van de mensen met kanker hervat 60 tot 90 procent binnen anderhalf jaar het werk.
Bovendien levert het de maatschappij veel op als mensen die chronisch ziek zijn aan het werk blijven, qua geld, productiviteit en kennis.
Maar als je dit allemaal andersom bekijkt, dan kosten alle mensen die chronisch ziek zijn en niet werken de samenleving jaarlijks een bedrag van 26 miljard euro. Dat bedrag kun je opsplitsen in onder meer zorgkosten en kosten voor uitkeringen.
Eén op de vijf mensen die chronisch ziek is, leeft bovendien in armoede. Ze hebben niet genoeg inkomen om rond te komen, moeten vaak hoge zorgkosten betalen en raken daarom in de schulden.
Bronnen
-
Impactgraphic: Werkbehoud bij chronische aandoeningen, wat levert het op? Fit for Work i.s.m. de SER. April 2019.
-
Ergo Research Intelligence. De informatiebehoefte rond het thema chronisch ziek zijn en werken. 2019.
-
Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM). Welke aandoeningen hebben we in de toekomst? VTV 2018.
Werk: van belang voor iedereen.Een advies over werken met een chronische ziekte. SER. Maart 2016. -
Nivel. kennissynthese –Chronisch ziek en werk. 2013