Waarom vaccinaties voor volwassenen?
Leestijd: 5 minuten
Er zijn al jaren vaccins voor volwassenen beschikbaar. Maar lang niet iedereen maakt daar gebruik van. Wellicht denken mensen dat dit ook niet nodig is zolang je je nog jong en vitaal voelt. Maar wist je dat er elk jaar maar liefst 350 keer zoveel volwassen als kinderen sterven aan ziekten die vaccinatie kan helpen te voorkomen?
Door het vaccineren van volwassenen kunnen niet alleen veel levens, maar kan ook veel geld worden bespaard. Griep kost Amerika jaarlijks 5,8 miljard dollar - omgerekend 4,92 miljard euro.
Het grootste deel van die kosten - 5,3 miljard dollar - wordt direct veroorzaakt door de griep zelf. Denk aan kosten voor medicatie, artsenbezoek en ziekenhuisopnames. Maar er zijn ook nog indirecte kosten - een half miljard dollar - doordat mensen bijvoorbeeld niet kunnen werken.
In de VS zijn data verzameld tussen 1990 en 2010 en daaruit blijkt dat het inenten van gezonde volwassenen tegen griep feitelijk een winst op levert van 68,96 dollar per persoon die zich laat vaccineren. Omgerekend zo’n 58 euro. Ook in Nederland wordt het vaccineren tegen griep beschouwd als een interventie waarvan de opbrengsten nog steeds opwegen tegen de kosten.
Overlijden door pneumokokkenziekte
Pneumokokkenziekte is de verzamelnaam voor aandoeningen die je kunt krijgen door besmetting met pneumokokken. Bij volwassenen leidt dit vaak tot longontsteking. In 1960 overleed 12 procent van de mensen die met een longontsteking moest worden opgenomen in het ziekenhuis en schrikbarend genoeg is dat nog steeds zo.
In West-Europa bedragen de jaarlijkse directe ziektekosten voor longontsteking (pneumonie) 2,5 miljard euro. Een ziekenhuisbehandeling van iemand met longontsteking bedraagt 252 tot 550 euro per dag.
Naast griep en longontsteking krijgen veel volwassenen gordelroos
Naast griep en longontsteking krijgen ook veel volwassenen te maken met gordelroos. Dat wordt veroorzaakt door hetzelfde virus waardoor kinderen waterpokkenkrijgen. Dertig procent van de volwassenen krijgt minstens één keer gordelroos tijdens hun leven.
En van mensen boven de 85 jaar krijgt de helft het. Eén van de mogelijke vervelende verschijnselen van gordelroos is postherpetische neuralgie. Dat is aanhoudende pijn op plekken waar de uitslag zat. Eén op de vijf mensen met gordelroos krijgt hier last van.
Enorme economische crisis
In Duitsland is onderzoek gedaan naar de kosten van de behandeling van gordelroos en alle bijbehorende complicaties, door data van 2004 tot 2009 te onderzoeken. Die kosten bleken elk jaar 113 miljoen euro te bedragen.
Nu het aantal zestigplussers hard stijgt, moeten overheden methodes ontwikkelen om mensen gezond te houden, ook als ze ouder worden. Anders wacht ons een enorme economische crisis, zo waarschuwen gezondheidseconomen.
Vaccins kunnen een cruciale rol spelen bij het helpen voorkomen van bepaalde infectieziekten bij ouderen
Vaccins kunnen een cruciale rol spelen bij het helpen voorkomen van het optreden van bepaalde infectieziekten onder oudere mensen en daarnaast ook bij mensen met een zwakke gezondheid.
Want, net zoals kleine kinderen en ouderen, zijn het ook de mensen met chronische en/of ernstige ziekten zoals diabetes, astma, hart- en vaataandoeningen en kanker die extra kwetsbaar zijn voor infectieziekten.
Ernstigere verschijnselen met chronische aandoening
Sommige chronische ziekten zorgen ervoor dat mensen veel ernstigere verschijnselen kunnen krijgen als ze een infectieziekte oplopen. Daarnaast zijn mensen met bepaalde chronische aandoeningen eerder vatbaar voor infectieziekten.
Neem bijvoorbeeld mensen met astma, hart- en vaatziekten, COPD en leverkwalen: zij lopen een grotere kans op besmetting met griep.
Meest voorkomende andere ziekten
Volgens het internationale grieponderzoeksnetwerk Global Influenza Hospital Surveillance Network heeft 40 procent van de mensen op het noordelijk halfrond die griep krijgt, daarnaast ook andere ziekten.
De drie meest voorkomende ‘comorbiditeiten’, ofwel andere ziekten die mensen met griep hebben, zijn hart- en vaatziekten (17,1 procent), COPD (15.2 procent) en diabetes (9,7 procent).
Mensen van 65 jaar en ouder en mensen met chronische ziekten als COPD, diabetes, hart- en vaatziekten, chronische leverziekte en astma hebben een verhoogde kans op een pneumokokkeninfectie. Het gros van de mensen die een pneumokokkeninfectie oploopt heeft meer dan twee chronische aandoeningen.
Impact op het inkomen
Uit Amerikaans onderzoek blijkt dat 5,6 procent van de vijftigplussers en 12,4 procent van de vijfenzestigplussers meer dan twee chronische aandoeningen heeft. Samen zijn zij goed voor 49 procent van de volwassenen met een pneumokokkeninfectie.
Volwassenen met kanker, diabetes, COPD, een nierziekte, letsel of die een orgaantransplantatie hebben ondergaan, lopen een verhoogd risico op gordelroos.
In de VS komt gordelroos daarnaast bijvoorbeeld negen keer zoveel bij mensen die een stamcel- of beenmergtransplantatie hebben ondergaan, ten opzichte van de rest van de bevolking.
En uit onderzoek uit Taiwan bleek dat mensen met diabetes type 2, drie keer zoveel kans lopen op gordelroos dan mensen zonder diabetes.
De effecten van ziekten die we kunnen helpen voorkomen via vaccinatie reiken veel verder dan de mensen die geïnfecteerd zijn.
Wanneer een volwassene een serieuze infectie krijgt, kan hij vaak een tijd niet werken, zorgt hij of zij voor de nodige zorgkosten en loopt hij of zij wellicht langdurige beperkingen op met daarbij behorende uitgaven.
Dit kan allemaal een impact hebben op het inkomen voor de betreffende persoon en bijvoorbeeld zijn mogelijkheid om zijn gezin te onderhouden.
Feiten over infectieziekten die door vaccinatie mogelijk te voorkomen zijn
• Griep: Jaarlijks 3 tot 5 miljoen ernstige ziektegevallen wereldwijd en 250.000 tot een half miljoen doden.
• Pneumokokkenziekte: Volgens data van de WHO van voor 2005, voor de invoering van het wereldwijde conjugate pneumokokkenvaccin voor kinderen en baby’s, overlijden er jaarlijks 1,6 miljoen patiënten wereldwijd: merendeels baby’s en ouderen.
• Herpes zoster (gordelroos): Dertig procent van de volwassen krijgt gordelroos dat wordt veroorzaakt door hetzelfde virus als waterpokken. Van de ouderen van 85 jaar en ouder krijgt 45 tot 50 procent minstens een keer gordelroos.
Bronnen
http://www.rivm.nl/Onderwerpen/P/Pneumokokken en https://www.ncbi.nlm.nih.gov/pubmed/26198771 en Gezondheidsraad. Grip op griep. Den Haag: Gezondheidsraad, 2014; publicatienr. 2014/16 en deze tekst is een vrije vertaling van de brochure Vaccination for Life, The Importance of Vaccination Across the Lifespan
-
Preventie
Stijging van het aantal huidkankerpatiënten
Het aantal kankerpatiënten in Nederland blijft stijgen. Deels omdat kanker eerder wordt ontdekt via bevolkingsonderzoeken. Maar ook zijn er kankersoorten die steeds meer voorkomen. Onderzoekers maken zich onder meer zorgen over de toename van het aantal – ook jongere – mensen met huidkanker. Met 15.836 patiënten was huidkanker in 2016 de meest voorkomende soort. Een jaar eerder was dat darmkanker.
-
‘Zonder mijn reuma was ik nooit gaan schilderen’
Trots laat Lia den Ouden (65) de schilderijen zien die in woonzorgcentrum St. Elisabeth hangen, als onderdeel van een expositie van meerdere kunstenaars. Aan het maken van de kleurrijke kunstwerken is geen kwast of verf te pas gekomen. De reumapatiënte heeft ze allemaal gemaakt op de computer.
-
Top-5 tips om longontsteking bij ouderen te helpen voorkomen
Jaarlijks belanden er 35.000 mensen in het ziekenhuis met een longontsteking, waarvan ruim de helft vijfenzestigplusser is. In totaal worden er elk jaar 125.000 Nederlanders getroffen door een longontsteking. Huisarts Ted van Essen geeft tips hoe ouderen zich daar tegen kunnen wapenen omdat zij door hun lagere weerstand sneller besmet kunnen raken.
