Gesprekswijzer helpt patiënt en arts
Leestijd: 4 minuten
Wanneer je reumatoïde artritis (RA) hebt, kom je regelmatig bij de reumatoloog. Volgens reumatoloog Harald Vonkeman van het Medisch Spectrum Twente (MST) zijn die contactmomenten heel belangrijk. De patiënt en de reumatoloog moeten die gesprekken goed benutten. De Gesprekwijzer die op Wereldreumadag werd gelanceerd, helpt daar volgens hem goed bij.
De Gesprekswijzer voor patiënten met reumatoïde artritis komt voort uit een groot internationaal onderzoek. Daaruit kwam naar voren dat een betere communicatie tussen de zorgverlener en patiënt met RA kan helpen bij het wegnemen van belemmeringen die optimale zorg mogelijk in de weg staan. Door betere communicatie kunnen betere resultaten worden behaald'
’’Als artsen en patiënten met elkaar praten, dan hebben ze het vaak over verschillende zaken’’, weet Harald Vonkeman. ’’Artsen focussen zich meestal meer op de medische kant, zoals testuitslagen, behandelrichtlijnen en uitkomsten van wetenschappelijk onderzoek. Patiënten richten zich op de symptomen, klachten en beperkingen die ze ervaren. Dat komt in een spreekkamer niet altijd samen.’’
Voorbereiding op consult
Volgens Vonkeman gaat de Gesprekswijzer patiënten en artsen helpen. Patiënten kunnen de Gesprekswijzer gebruiken als voorbereiding op het consult. Patiënten en artsen krijgen met het document sneller en makkelijker overzicht van hoe het echt gaat met de patiënt en welke gezamenlijke behandeldoelen er zijn. Vonkeman legt uit dat artsen heel erg gewend zijn om naar biomedische variabelen te kijken, doelen te stellen en die ook na te streven. ’’Het kan dan zo zijn dat de ziekte volgens de meetuitslagen onder controle is, maar dat de patiënt toch nog steeds klachten heeft. Dat wil niet zeggen dat een patiënt daarmee dan maar tevreden moet zijn.”
Sterker nog, reumatoloog Vonkeman meent dat patiënten zich er te vaak bij neerleggen. ’’Dat komt doordat een patiënt naar de arts komt met de verwachting dat die de expert is. De arts wordt gezien als degene die weet wat er nodig is om de patiënt beter te maken. Als je die verwachting hebt als patiënt, dan ga je snel akkoord met alles wat er wordt besproken en gezegd. De patiënt realiseert zich onvoldoende dat de arts niet weet waar iemand last van heeft of wat iemand weer wil kunnen als dat niet duidelijk wordt uitgesproken.”
Voorbereiding op een virtuele afspraak
Omdat een afspraak met een zorgverlener steeds vaker via een beeldscherm plaatsvindt, heeft Pfizer praktische tips opgesteld om je voor te bereiden op zo’n virtueel gesprek.
Technische voorbereiding:
- Plan tijd in om de computer op te laden, aan te zetten en de verbinding te checken. Zorg dat je hiermee klaar bent als het tijd is voor de afspraak.
- Test de geluidsknop op je computer
- Werkt de camera? (meestal een schuifje aan de bovenkant van de computer)
- Zit je goed in het midden van het beeld en laag / hoog genoeg voor de camera?
- Is het licht in de ruimte voldoende om pijnlijke of glimmende plekken op je lichaam te laten zien?
Inhoud van het gesprek:
1. Wil je liever niet dat anderen meeluisteren?
- Kies een ruimte, waar je alleen kunt zijn en je je prettig voelt.
- Overweeg het gebruik van een koptelefoon zodat huisgenoten niet horen wat je arts zegt.
2. Verzamel in aanloop naar je afspraak vragen en opmerkingen die je wilt bespreken met je behandelaar en schrijf ze op.
Geef daarbij ook je emotionele gezondheidstoestand weer.
Gelijkwaardige gesprekspartners
Pijn, vermoeidheid, bijvoorbeeld slecht de trap op kunnen of een andere beperking. Het is door een arts allemaal moeilijk te meten. Een arts constateert vaak alleen hoe actief de ziekte is. Als de beperkingen en pijnen niet worden benoemd, is het lastig om er wat aan te doen. ’’Terwijl er vaak nog veel mogelijk is’’, aldus Vonkeman.
’’Daarom is het ontzettend belangrijk dat patiënten een consult gaan zien als een gesprek tussen twee gelijkwaardige gesprekpartners. De arts heeft de onderzoeksresultaten, maar de rest van de waardevolle informatie moet van de patiënt komen.’’ Volgens Vonkeman leggen patiënten zich er nu vaak bij neer wanneer uit de medische gegevens blijkt dat de behandeling aanslaat.
’’Terwijl ze in de praktijk nog veel last ervaren. "Het is zoals het is, het wordt niet beter", denken ze dan. Mijn advies is om dat niet zomaar te accepteren. Als de situatie niet optimaal is, dan moet je blijven streven naar verbetering. Dan moet je bij je arts bespreekbaar maken wat er speelt. Accepteer niet zomaar dat de situatie is zoals die is.’’
Behandeldoelen zijn persoonlijk
De Gesprekswijzer gaat mensen daarbij ondersteunen. ’’Daarmee kijk je vóór het gesprek al naar waar voor jou vooruitgang in zit en waar je problemen ervaart’’, aldus Vonkeman.
’’Je stelt verder vast wat je wilt bereiken en wat jij graag als behandeldoelen wilt zien. Daarover maak je tijdens het gesprek met de arts concrete afspraken. Die doelen zijn overigens voor iedereen heel persoonlijk.
Stel dat je door gewrichtsontstekingen niet goed de trap op kan, maar dat je in een huis woont waarbij je dat wel moet. Dan wordt jouw specifieke doel die trap opkomen. Een beperking kan voor iedereen verschillende gevolgen hebben. Voor een concertpianiste hebben ontstekingen in de handen veel meer impact dan voor iemand die zijn handen minder gebruikt.’’
RA NarRAtive-onderzoek
Het RA NarRAtive-onderzoek onderstreept wat reumatoloog Vonkeman zegt. Daarin zegt 78 procent van de ondervraagde patiënten tevreden te zijn met de behandeling. Tegelijkertijd zegt maar 36 procent dat de ziekte echt goed onder controle is. “Je moet je er pas bij neerleggen als het onderste uit de kan is gehaald.”
Volgens de reumatoloog is er nog een belangrijke reden om altijd aan te geven hoe het echt met je gaat. “Wanneer de ziekte sluimert en toch niet onder controle is, dan kan dat in de toekomst leiden tot meer schade in de gewrichten.
Dus ook al zijn de getalletjes van de arts goed, als je niet goed in je vel zit, dan moet je dat altijd aangeven.”
-
Pfizercollega’s sporten met Rotterdamse kinderen
20 juni 2018 - Juichend en high fives uitdelend, rennen de bijna tweehonderd Rotterdamse basisschoolkinderen door de haag van vrijwilligers van Pfizer en andere bedrijven heen. De sportdag in het Zuiderpark is een groot succes. Alle kinderen én vrijwilligers stralen.
-
Top-5 tips om longontsteking bij ouderen te helpen voorkomen
Jaarlijks belanden er 35.000 mensen in het ziekenhuis met een longontsteking, waarvan ruim de helft vijfenzestigplusser is. In totaal worden er elk jaar 125.000 Nederlanders getroffen door een longontsteking. Huisarts Ted van Essen geeft tips hoe ouderen zich daar tegen kunnen wapenen omdat zij door hun lagere weerstand sneller besmet kunnen raken.
